JAN MOTYLAK

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

Kpr. Jan Motylak, 43 lata, torowy PKP, żonaty; 11 batalion saperów kolejowych.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

Zostałem wzięty do niewoli 18 września 1939 r. w Równem i wywieziono mnie do Szep[i] etówki. Z Szep[i]etówki byłem wywieziony do Kijowa, z powrotem nas przywieźli do Nowogrodu i z Nowogrodu wywieźli do Karakubu (obłast Stalin).

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

W obozie w Karakubie były prace przymusowe i chodziliśmy do pracy na rudniki, pracowaliśmy osiem godzin.

4. Opis obozu, więzienia:

Tereny były wodniste, mieszkania murowane z cegły. Pracowaliśmy tam osiem godzin. Warunki życiowe były niedostatnie. Później, 22 maja 1940 r., załadowali nas do wagonów i wywieźli na Północ, do Komi [A]SRR, do Kniaś Pochostu [Kniażpogostu]. Stamtąd nas przeprowadzili na puste pole nad rzekę Uchtę i żyliśmy siedem tygodni w pustym polu, dotąd, dokąd sobie nie postawiliśmy baraków, to nas przegnali do baraków.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

W tym obozie na dworze mieszkało nas przeszło siedem tysięcy. Później nas wzięli na 24 łagpunkt do baraków.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Przeciętnie pracowaliśmy na kolei i była norma bardzo wysoka, co trudno było wyrobić na wyżywienie siebie. Norma piasku na jednego człowieka była 16 m3 naładować, a rozładować 36 przez 12 godzin. Później nas przenieśli na kamieniołomy, pracowałem tam do końca swojej niewoli.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Stosunek NKWD do Polaków był niedobry, stale nam mówili, że Polski nie będzie, że Polska przepadła, już się nie wróci, a my im stale mówili, że Polska była i będzie i nie daliśmy sobie zapomnieć o Polsce.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Pomoc lekarska bardzo była marna. Na Północy nie dbali o Polaków, tylko wyganiali do pracy chociaż [człowiek] był chory. Zmarł Karol Surdel w 24 kołonnie w szpitalu.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?

Łączności z rodziną nie miałem żadnej. Posłałem do Polski 32 listy i nie miałem na nie odpowiedzi.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

Zostałem zwolniony 24 sierpnia 1941 r. w obozie Wiaźniki. 8 września 1941 r. zostałem przydzielony do 6 Pułku Artylerii Lekkiej w Tocku [Tockoje] z kategorią zdrowia A.

Miejsce postoju, 2 lutego 1943 r.