WŁADYSŁAW ZABIEŁŁO

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

St. saper Władysław Zabiełło, 10 Kompania Parkowa Saperów.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

Byłem zabrany do wojska sowieckiego 28 września 1940 r. z miejscowości Kowalonki, gm. Głębokie, pow. Dzisna, woj. wileńskie, i przebywałem w nim do 28 lipca 1941 r. Potem byłem zwolniony z wojska i osadzony w łagrach jako szkodliwy element.

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

Obóz, w którym przebywałem, nazywał się obóz pracy nr 64.

4. Opis obozu, więzienia:

Obóz ten był 30 km od miasta Kazań, w lesie. Ogrodzony trzema rzędami gęstych drutów, które były oświetlone ze wszystkich stron reflektorami. Dookoła stała uzbrojona warta.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

W tym obozie przebywało ponad trzystu Polaków i dwa tysiące skazańców sowieckich.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Życie w obozie było bardzo ciężkie. Bardzo wysokie normy do wypełnienia. Kto nie był w stanie wyrobić normy, dawali mu 400 g chleba, sadzali do karceru itd. Mieszkaliśmy w ziemiankach, wilgotnych i zimnych. Kąpiel była raz na [nieczytelne] pracowaliśmy po [nieczytelne].

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Stosunek władz NKWD do Polaków był bardzo ostry. Prześladowani i kontrolowani byliśmy przez cały czas pobytu, zabraniano mówienia po polsku itd.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Pomoc lekarska była bardzo słaba, bo w tym obozie był tylko jeden lekarz, któremu brakło lekarstw i narzędzi lekarskich.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?

Z obozu, w którym ja przebywałem, łączności z krajem żadnej nie było. Dlaczego, nie wiem.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

Do polskiej armii dostałem się w ten sposób: przygotowałem zapas wody, prowiantu i w nocy 16 stycznia 1942 r. uciekłem i przyjechałem na podrobionych dokumentach.