1. Dane osobiste:
St. strzelec Jan Gaba, 35 lat, nauczyciel, żonaty.
2. Data i okoliczności zaaresztowania:
Aresztowany w domu, 11 kwietnia 1940 roku.
3. Nazwa obozu (więzienia):
Więzienie w Tarnopolu od 11 kwietnia do 11 października 1940 roku. Więzienie w Charkowie [do] 9 grudnia 1940 roku, Burejskie lagera na Dalekim Wschodzie za rzeką Amur.
4. Opis obozu, więzienia:
Teren moczarowaty, lesisty, budynki drewniane, zapluskwione w niemożliwy sposób, higiena fatalna. Pobyt w więzieniu był ciągłą męczarnią. Cele brudne, przepełnione (w celi przeznaczonej na 17 – 18 osób mieściło się do 125).
5. Skład więźniów – łagierników:
Polacy, Rosjanie, Ukraińcy, Rumuni, Kazacy [Kazachowie], Uzbecy, a nawet Chińczycy. Jeżeli chodzi o Polaków, olbrzymia większość to polityczni (np. powstańcy czortkowscy) o średnim lub pół-średnim poziomie umysłowym, o wysokiej wartości moralnej. Wzajemne stosunki między Polakami dobre. Ogólne bardzo złe.
6. Życie w obozie:
Przebieg przeciętnego dnia w obozie: o piątej lub wcześniej pobudka, czynności poranne i wyjście do pracy. Warunki pracy bardzo ciężkie. Narzędzia nieodpowiednie, piły nieostrzone, siekiery wyszczerbione i tępe, normy wysokie, niemożliwe do wypełnienia w tych warunkach i takimi narzędziami. Ludzie, którzy oddawali się dawniej wyłącznie pracy fizycznej, nie mogli uczynić zadość wymaganiom, a co dopiero mówić o ludziach pracujących przed wojną tylko umysłowo – tacy chorowali i ginęli, tylko wyjątkowo silne jednostki utrzymywały się przy życiu. Nie wyrabiający normy wynagrodzenia nie otrzymywali. Wyżywienie skąpe jakościowo i ilościowo, bez tłuszczów, jarzyn i nabiału. Ludzie z wycieńczenia upodabniali się do szkieletów, chorowali masowo na kurzą ślepotę i cyngę. Ubranie brudne, podarte nie chroniące przed zimnem i wilgocią, szczególnie obuwie sklecone z gumy przepuszczające i śnieg, i wodę. Nogi w porze wiosennej i letniej były stale mokre. Życie koleżeńskie dobre, owiane tęsknotą do ojczyzny. Praca w obozach kończyła się stale wieczorem. Czasami budzono w nocy, zarządzano częste rewizje, zwykle nocą. Życie kulturalne to zespoły sceniczno-śpiewacze, rosyjskie. Na występy tych zespołów prawie że nikt z Polaków nie chodził – nie było im to w głowie, weselić się nie umieli. Książek polskich i gazet nie było.
7. Stosunek władz NKWD do Polaków:
Stosunek władz NKWD do Polaków jak najgorszy, w więzieniu bicie, straszenie itd. W robotach tortury słowne i bicie. Propaganda komunistyczna w lagrze szerzona na każdym kroku. Informacji o Polsce nie mieliśmy w ogóle.
8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:
Pomoc lekarska niedostateczna lekpomowie nie mogli i nie umieli wywiązać się z zadania. Szpitale były przepełnione chorymi Polakami, śmiertelność, a szczególnie okaleczenia dwie [sic] (odmrożenia – ludzie tracili, palce, uszy, nosy, a nawet nogi).
Nazwiska zmarłych:
Guziew Bronisław – zmarł z wyczerpania ogólnego. Pochodził z Przemyśla, uczeń liceum pedagogicznego, lat 20.
Książek – zmarł na serce, około 32 – 33 lat, innych danych brak.
Oprócz powyższych zmarło jeszcze w ciągu zimy 1941 roku około pięciu osób, Polaków, na ogólną liczbę 180 ludzi.
9. Łączność z krajem:
Łączność z krajem i rodziną bardzo luźna za pośrednictwem listów, które można było otrzymać na rok najwyżej dwa. Ja osobiście żadnego listu nie otrzymałem.
10. Zwolnienie z lagru:
Zwolniony zostałem 7 stycznia 1942 roku i pojechałem wprost do Semipałatyńska, skąd skierowano mnie do tworzącej się 8 Dywizji Piechoty w Czokpak w południowym Kazachstanie.
Nazaret, 4 lutego 1943 r.