MARIAN KUBUŁA

1. [Dane osobiste:]

Podporucznik Marian Kubuła, syn Józefa i Cecylii, ur. 24 kwietnia 1909 r. w Częstochowie, technik leśny, wyznanie rzymskokatolickie.

2. [Data i okoliczności aresztowania:]

Aresztowany pod zarzutem przechowywania broni w dniu 24 grudnia 1939 roku w Dąbrowicy, przesiedziałem w więzieniu w Sarnach do 10 lutego 1940. Następnie [zostałem] dołączony do transportu zesłańców, w którym znajdowała się moja rodzina.

3. [Nazwa obozu, więzienia, miejsca przymusowych prac:]

Wywiezieni do archangielskiej obłasti, [nieczytelne] rejon, posiołek Witumino, przeznaczeni do pracy w lesie.

4. [Opis obozu, więzienia itp.:]

Witumino znajdowało się o sto kilometrów od osiedli ludzkich w lesie. Baraki budowaliśmy sami. Żywność dostarczana była do sklepu, w którym dopiero można było ją kupić, o ile tylko ktoś miał pieniądze. O higienie nie było mowy.

5. [Skład jeńców, więźniów, zesłańców:]

Na zesłańców składali się przeważnie osadnicy i gajowi Lasów Państwowych oraz prywatnych. Większa część gajowych byli to Ukraińcy, wrogo ustosunkowani do polskości i państwa polskiego.

6. [Życie w obozie, więzieniu:]

Dzień pracy zaczynał się o godzinie 7.00 zimą, a o 6.00 latem. Praca bardzo ciężka. Norma dzienna 12 rubli (możliwość wyrobienia 3 do 5 rubli). Do pracy wyganiano kobiety, starców, chorych i dzieci.

7. [Stosunek władz NKWD do Polaków:]

Władza ustosunkowana była bardzo wrogo do Polaków. Stosunek ten pogorszył się jeszcze na skutek doniesień Ukraińców. Wszystkie lepsze prace, brygadierów i innych otrzymywali Ukraińcy.

8. [Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:]

Pomocy lekarskiej prawie nie było. Na 600 osób była jedna tzw. medsiestra, która zupełnie nie umiała leczyć. Śmiertelność dość duża, przeważnie z głodu i przeziębienia. Nazwisk nie pamiętam. Między innymi mój ojciec Józef (lat 67) oraz córka Ewa (6 miesięcy). Oboje zmarli z wycieńczenia (z głodu).

9. [Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?]

Łączności z krajem nie miałem, gdyż całą rodzinę wywieziono do Rosji, a młodszy brat Kazimierz po przejściu granicy rumuńskiej zaginął bez wieści.

10. [Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?]

Zwolniony 13 listopada 1941 wyjechałem na południe Rosji jako komendant transportu. Następnie pracowałem jako przedstawiciel Ambasady RP w Hazarasp, a następnie Szachrisabz, gdzie 7 lutego 1942 roku wstąpiłem do polskiej armii.