ALEKSANDER MILEWSKI

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, numer poczty polowej, wiek, zawód, stan cywilny):

Kanonier Aleksander Milewski, ur. w 1918 r., rolnik, kawaler; nr poczty polowej 163.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

Podczas obławy w Augustowie 20 lipca 1940 roku aresztowany i osadzony w więzieniu w Grodnie.

3. Nazwa obozu, więzienia, miejsca przymusowych robót:

Komi ASRR, obóz Workuta.

4. Opis obozu, więzienia itp. (teren, budynki, warunki mieszkaniowe, higiena):

Tundra. Napchani w namioty, bez ciepłego odżywiania, marzliśmy, przy czym warunki higieniczne były tak straszne, że śmiertelność była wielka.

5. Skład jeńców, więźniów, zesłańców (narodowość, kategoria przestępstw, poziom umysłowy i moralny, wzajemne stosunki etc.):

Więźniowie to Polacy, Żydzi, Litwini, Rumuni i inni. Zesłani podczas obław, za odmowę przyjęcia obywatelstwa sowieckiego lub osadnicy i inni. Stosunki między więźniami były dobre, lecz władze NKWD znęcały się nad nami moralnie i fizycznie.

6. Życie w obozie, więzieniu itp. (przebieg przeciętnego dnia, warunki pracy, normy, wynagrodzenie, wyżywienie, ubranie, życie koleżeńskie i kulturalne):

Pracowaliśmy w kopalni węgla w strasznych warunkach. Normy nie do wykonania. Wyżywienie tak marne, że głód dziesiątkował ludzi. Obdarci i wycieńczeni, gnani i upodleni czekaliśmy dnia oswobodzenia.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków (sposób badania, tortury, kary, propaganda komunistyczna, informacje o Polsce etc.):

Posądzony o szpiegostwo, byłem bity podczas badania, chcieli bowiem wymusić ze mnie przyznanie się do winy. Ostatecznie zaocznie skazany na trzy lata przymusowych robót w obozie pracy.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność (wymienić nazwiska zmarłych):

W obozie był doktor, lecz o zwolnieniu z pracy mogła być mowa jedynie przy gorączce 39 stopni.

9. Czy i jaka łączność była z krajem i rodziną?

Nie było.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

14 września 1941. Po długiej tułaczce o głodzie i w strasznych warunkach higienicznych (epidemia tyfusu) [nieczytelne] w szpitalu, dojechałem do Wojska Polskiego.

15 marca 1943 r.