WAWRZYNIEC POLAK

[1.] Stopień, nazwisko i imię zeznającego:

Sierżant Wawrzyniec Polak

[2.] Warunki i przebieg przymusowego wysiedlenia ludności cywilnej:

Zostałem internowany na Litwie 12 lipca 1941 roku wraz z całym obozem i wywieziony do Kozielska.

[3.] Metody badania i torturowania aresztowanych w okresie śledztwa:

Jedną z metod było straszenie. Przede wszystkim straszono wywiezieniem rodziny. Mnie wyliczono wszystkich konfidentów, z których korzystałem jako komendant posterunku Policji Państwowej.

[4.] Procedura sądowa, wyrokowanie zaoczne i sposób ogłaszania wyroków (bardzo pożądane są teksty wyroków):

Z Kozielska, bez odczytania jakiegokolwiek wyroku czy przeprowadzenia rozprawy sądowej, zostałem wysłany na Półwysep Kola. Sami dawali nam do zrozumienia, że stamtąd już nie powrócimy.

[5.] Fakty mordowania ludzi podczas przemarszów, transportów, na robotach, w więzieniach itp.:

Sierżant Bubresiewicz z 1 Brygady Strzelców Karpackich, oficer oświatowy, dostał 48 godzin karcelaka podziemnego. Przez cały ten czas kapała na niego woda i nie dostał pożywienia. To było na Kola, obóz Ponoj.

[7.] Życie w obozach przymusowej pracy (organizacja obozów, normy pracy):

14 – 16 godzin dziennie trzeba było pracować i wyrobić [normę]: 10 metrów długości i półtora metra szerokości rów lub zdarcie darni z powierzchni ziemi o długości 20 i szerokości 12 metrów.

[9.] Życie na tzw. posiołkach (stosunek władz sowieckich do ludności polskiej zesłanej bez wyroków sądowych):

Stosunek władz był na każdym miejscu wrogi i to nam stale dawano odczuć.

Miejsce postoju, 16 marca 1943 r.