1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, nr poczty polowej, zawód, stan cywilny):
Kanonier Stanisław Szyłobryt, rolnik, żonaty; nr poczty polowej 160.
2. Data i okoliczności zaaresztowania:
Aresztowany 9 czerwca 1940 w Ejszyszkach, pow. Lida, w mundurze żołnierza polskiego. Po aresztowaniu skutego kajdankami zawieziono mnie do więzienia w Lidzie.
3. Nazwa obozu, więzienia, miejsca przymusowych robót:
Więzienie: Lida, Baranowicze dziewięć miesięcy. Łager 31 Łagpunkt, Uchta-Czibiu, Komi ASRR.
4. Opis obozu, więzienia itp. (teren, budynki, warunki mieszkaniowe, higiena):
Więzienie przepełnione, w celi dla pięciu siedziało 31 osób. Spanie na zmianę (z braku miejsca). Prania bielizny, łaźni – nie było. Po wybuchu epidemii tyfusu plamistego rozpoczęto dezynfekcję bielizny.
W łagrze mieszkałem w baraku na gołej pryczy, mundur własny, ubrania nie wydano mi, przykrycia i naczyń do jedzenia nie było. Bielizny nie zmieniałem, jedynie raz na dwa tygodnie dezynfekowano ją.
5. Skład jeńców, więźniów, zesłańców (narodowość, kategorie przestępstw, poziom umysłowy i moralny, wzajemne stosunki etc.):
W więzieniu i łagrze byłem zmieszany z sowieckimi przestępcami politycznymi (żołnierzami, którzy zostali aresztowani na ziemiach polskich za wyrażanie swojego podziwu dla dobrobytu, jaki panował przedtem w Polsce). Więźniowie ci dobrze się do nas odnosili.
6. Życie w obozie, więzieniu itp. (przebieg przeciętnego dnia, warunki pracy, normy, wynagrodzenie, wyżywienie, ubranie, życie koleżeńskie i kulturalne):
Pracowałem w łagrze jako cieśla. Normy w stu procentach nikt z Polaków nie mógł wykonać. Wynosiła ona (na dwóch) ułożenie 30 m2 podłogi. Wyżywienie: dwa razy na dzień (zupa i chleb). Pracowałem we własnym ubraniu. 12 godzin pracy dziennie. Gazety nie było. Radio nadawało jedynie wiadomości propagandowe z życia Sowietów.
7. Stosunek władz NKWD do Polaków (sposób badania, tortury, kary, propaganda komunistyczna, informacje o Polsce etc.):
Przy dochodzeniu wsadzono mnie do karceru na trzy dni, ponieważ nie potwierdzałem tego, że zostałem wysłany przez Niemców ze specjalnym zadaniem. Śledztwo prowadzono w nocy. W karcerze trzymano mnie jedynie w bieliźnie i częściowo w wodzie.
8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność (wymienić nazwiska zmarłych):
Byłem w szpitalu po zachorowaniu na zapalenie płuc. Lekarstw nie dawno prawie zupełnie. Leczenie – jak zauważyłem – polegało jedynie na mierzeniu gorączki.
9. Czy i jaka łączność była z krajem i rodziną?
Z rodziną nie pozwolono mi nawiązać żadnej łączności, chociaż będąc w więzieniu w Lidzie, miałem do domu tylko 25 km.
10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?
Zwolniony w sierpniu 1941 r. Poinformowano mnie, że armii polskiej jeszcze nie ma i zmuszano do pracy w sowchozie w miejscowości Ufa, 8. kolonia. Do armii wyjechałem na własną rękę. Zgłosiłem się do wojska w Tocku [Tockoje] w październiku 1941 r.
15 marca 1943 r.