1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, nr poczty polowej, wiek, zawód i stan cywilny):
Chorąży Cyryl Daszkiewicz, 44 lata, zawodowy wojskowy, żonaty, 121.
2. Data i okoliczności zaaresztowania:
21 września 1939 r., kiedy Sowieci byli pod Ostrą Bramą, baon [nieczytelne] skierował nas ku granicy litewskiej i przeszedłem granicę.
3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:
Na Litwie: obóz Połąga, Wiłkowyszki. Później bolszewicy wywieźli internowanych do obozu Juchnowo [Juchnów], następnie do obozu pracy Murmańsk i Półwysep Kolski.
4. Opis obozu, więzienia itp. (teren, budynki, warunki mieszkaniowe, higiena):
Obóz Juchnów – mieszkałem w owczarni, Archangielsk – w więzieniu, Murmańsk – w więzieniu i pracowałem na Półwyspie Kolskim. Warunki mieszkaniowe – pod zdechłym psem. W drodze na półwysep na statku nie dawano przez trzy dni jeść, ludzie mdleli, zaczęliśmy robić bunt. Dano małą strawę [nieczytelne], gdyż ludzie konali z głodu. Chcieliśmy zatopić okręt, gdyż zaczęli grozić karcerem, lecz bolszewicy wyciągnęli ckm.
5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców (narodowość, kategoria przestępstw, poziom umysłowy i moralny, wzajemne stosunki etc.):
Na Litwie internowani wojskowi – Polacy, Żydzi i Rosjanie. Żydów później już nie było, gdyż obywatele litewscy pomogli im w ucieczce do rodzin. W Murmańsku w obozie spotkałem zaledwie dwóch czy trzech Żydów, było [nieczytelne] i Ukraińców. Co do wzajemnych stosunków – trzeba było milczeć, gdyż chorążowie i podoficerowie donosili nasze słowa do NKWD, można było jedynie pomówić z dobrym kolegą z jednego pułku.
6. Życie w obozie, więzieniu itp. (przebieg przeciętnego dnia, warunki pracy, normy, wynagrodzenia, wyżywienie, ubranie, życie koleżeńskie i kulturalne):
W obozach na Litwie – wyżywienie dobre, życie koleżeńskie z początku możliwe, później zepsuło się. Szkoły wewnątrz obozu – różne, wynagrodzenia [nie było] żadnego, od żołnierzy litewskich często można było usłyszeć job twoju mać i od czasu do czasu dostać kolbą po krzyżu. Ubranie mieliśmy jeszcze swoje, wojskowe. W Sowietach w obozach – praca wewnątrz [obozu] i za drutami na drogach, wyżywienie marne. 60 proc. żołnierzy miało kurzą ślepotę z braku witamin. Na Półwyspie Kolskim – 200–250 g chleba, praca ciężka, w bagnie, 14 godzin. W obozie Juchnów – niektórzy upadli na duchu, zaczęli interesować się [nieczytelne] sowieckim. Zaczęło się [nieczytelne]. Założono w budynku tzw. gminę żydowską, bo tak można było. Odbywały się tam pogadanki komunistyczne, które prowadził kapitan z NKWD, zastępcą jego był kpt. Dobrowolski, nauczyciel z [Mościska?], który prowadził wykłady. Uczęszczało [na nie] ok. 45 uczniów, nazwiska pozapominałem. Chodził [tam] również strzelec pchor. Eljaszewicz, szeregowy zaw. Jurewicz, który miał tu w Polsce za rzekome [nieczytelne].
7. Stosunek władz NKWD do Polaków (sposób badania, tortury, kary, propagand komunistyczna, informacje o Polsce etc.):
Stosunek możliwy, nie rugali, nie bili też w obozach. Sposób badania: w nocy budzono, raczej [nieczytelne] fizyczne po dwie, trzy, a nawet [nieczytelne] godzin. Na półwyspie pędzono na robotę i [nieczytelne] poszedł, ten który zostawał, dawano psa, który go z tyłu gryzł. Propaganda komunistyczna, pogadanki [nieczytelne] mające [nieczytelne] z rządu polskiego [nieczytelne], że Anglia [nieczytelne] walczy, nazywano ją „prostytutka”.
8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność (wymienić nazwiska zmarłych):
W obozach – możliwa, [w] szpitalach – prawie zawsze brak urządzenia [?]. Śmiertelność nieduża. W Juchnowie zmarli: Wiesław Krupa z Baranowicz, chorąży – nazwiska nie pamiętam, popełnił samobójstwo, utopił się w ustępie st. sierżant Bakszta z Nowych Trok [Troki; woj.] Wilno. Przechodząc granicę litewską śmierć sobie [nieczytelne].
9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?
Listy wysłałem do domu: 15 listopada 1940 r., 10 stycznia, 15 lutego, 19 marca i 16 maja 1941 r. Otrzymałem tylko dwa: 17 grudnia 1940 r. i 15 lutego 1941 r. Z Półwyspu Kolskiego nie pozwolono pisać do domu [nieczytelne], gdzie miał być odczytany wyrok.
10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?
15 lipca 1941 r. – ładowanie do okrętu z Półwyspu Kolskiego, 18 lipca – przyjazd do Archangielska, gdzie wsadzono do [nieczytelne], 23 lipca – obóz Juchnów, do którego po zawarciu umowy przyjechał pan płk Sulik-Sarnowski, wysłannik gen. Andersa, [namawiając], by wstąpić natychmiast do Wojska Polskiego. 27 sierpnia 1941 r. wstąpiłem do 5. Dywizji Piechoty w Tatiszczewie.
Miejsce postoju, 10 lutego 1943 r.