JERMA ARANOWICZ

1. Dane osobiste:

Kanonier Jerma Aranowicz, 37 lat, szewc.

2. Data i okoliczności aresztowania:

Jeniec wojenny, [zatrzymany] 24 września 1939 r. w Kowlu, wywieziony do Brodów. Z Brodów uciekłem do domu do Widawy, pow. łaskiego, woj. łódzkiego. Na granicy okupacji niemieckiej aresztowany jako cywil (w ubraniu cywilnym) i wywieziony do więzienia w Brześciu nad Bugiem. W więzieniu tamtejszym przebywałem od 25 stycznia 1940 r. do 1 marca 1941 r. Następnie wywieziony zostałem do ZSRR do robót przymusowych, skazany zaocznym wyrokiem na trzy lata.

3. Nazwa więzienia, obozu pracy:

Uchta, miejsce robót przymusowych.

4. Opis obozu:

Bagna i moczary, budynki – baraki drewniane. Warunki mieszkaniowe bardzo złe. Higiena – brak.

5. Skład więźniów:

Polacy, Rumuni, Kozacy, Kirgizi, [nieczytelne]. Kategorie przestępstw: nielegalne przekroczenie granicy. Poziom umysłowy wysoki, moralny – dobry. Stosunki z innymi narodowościami złe.

6. Życie więźniów:

Praca w kopalniach. Warunki pracy ciężkie. Normy w procentach. Wynagrodzenie – żadne. Wyżywienie złe, ubranie własne. Życie koleżeńskie dobre, kulturalne – żadne.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Sposób badania: wymuszanie [zeznań] przy pomocy bicia, kary – karcer w wodzie. Propaganda komunistyczna duża. Informacje o Polsce: że już [jej] nie będzie, że było źle.

8. Pomoc lekarska:

Możliwa, szpitale dobre, śmiertelność duża.

9. Łączność z krajem i rodziną:

Żadna.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?:

Zwolniony 27 sierpnia 1941 r. Do armii dostałem się na własną rękę.