DAWID LIBAN


Ułan Dawid Liban, [ur.] 9 lutego 1911, Kraków, narodowość polska, wyznanie mojżeszowe, wykształcenie: sześć klas gimnazjum niemieckiego.


4 listopada 1937 r. zostałem powołany do czynnej służby wojskowej, przydział 8 Pułk Ułanów Kraków. 18 września 1939 r. popadłem do niewoli w ZSRR. 12 km od Rohatyna zostałem rozbrojony z powodu, żeśmy mieli z nimi walkę. W tej walce padło kilku naszych zabitych i rannych, którymi (naszymi ranionymi żołnierzami) nikt się nie opiekował. Po rozbrojeniu tymczasowo osadzili nas w areszcie w Rohatynie, poodejmowali nam wszelkie rzeczy, zostawili nas prawie nago.

Stąd załadowali nas do pociągu i przywieźli do obłasti Archangielsk. W czasie mojej podróży wydawano mi na dobę 700 g chleba, jednego śledzia i raz na dobę wody. Miałem podróży 18 dni.

Osadzili nas w łagrach. Warunki tragiczne spania, na gołych deskach. Życie według wypracowanej normy, nie do wytrzymania. Norma – miałem dziewięć metrów sześciennych drzewa na robotnika. Ja zarobiłem od 300 do 500 g chleba, dwa razy zupa i dwa razy woda, jednym słowem nie do wytrzymania. Z powodu złego utrzymania i ciężkiej pracy byłem zupełnie osłabiony.

Stosunek do Polaków: byliśmy co dzień krytykowani plugawymi słowami.

W dniu 1 września 1941 r. [byłem] zwolniony z łagrów. Po zwolnieniu odesłano nas transportem do Toczka [Tockoje], tam wstąpiłem do armii polskiej 23 września 1941 r.

13 lutego 1943 r.