KAZIMIERZ GÓRKIEWICZ

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

Kapral Kazimierz Górkiewicz, 30 lat, kowal, żonaty.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

12 kwietnia 1940 r. przy ucieczce z okupacji niemieckiej (przez Przemyśl), schwytany koło Lwowa przez NKWD.

3. Nazwa obozu, więzienia, miejsca przymusowych robót:

Łagier Magadan na Kołymie.

4. Opis obozu:

Baraki drewniane po 160 ludzi, nieopalane. Spanie na pryczach, bez nakryć. Teren bezludny – tajga. Brak urządzeń higienicznych.

5. Skład jeńców, więźniów, zesłańców:

Większość więźniów politycznych, poza tym przestępcy kryminalni, złodzieje Rosjanie, Kirgizi, Żydzi, bardzo niskiego poziomu umysłowego i moralnego, którzy odnosili się względem Polaków brutalnie, zabierając przemocą pożywienie i odzież.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Od 7.00 rano do 6.00 wieczór roboty, z godzinną przerwą obiadową. Praca bardzo ciężka i wyczerpująca fizycznie (rąbanie zmarzniętej ziemi i wożenie taczkami). Norma cztery i pół metra sześciennego ziemi nakopać i wywieźć na odległość ok. 60 m. Ubranie: kufajka, spodnie i zniszczone buty jednorazowo otrzymane. Dozorcy nadużywali swej władzy, rabując własność więźniów.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

Bardzo zły. Sposób badania: terror, dręczenie fizyczne i moralne, bicie, ustawiczne budzenie, udawanie rozstrzeliwania. Za przekroczenia – karcer w ciemnicy, nago, po kolana w wodzie przez 7 do 14 dni.

Propaganda komunistyczna, zachęcanie do pracy dla Sowietów, wyśmiewanie religii. O Polsce nie dopuszczano żadnych informacji i odbierano nadzieję na powrót do kraju.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Pomocy lekarskiej na Kołymie nie było – słabych i chorych zmuszano do pracy. Duży ich procent zmarł przy pracy. Śmiertelność 75 proc. Nazwiska zmarłych na Kołymie: Piróg z Batorówki (Lwów), Gawor – zastrzelony po zachorowaniu przy pracy.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodziną?:

Żadna.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?:

Zwolniony we wrześniu 1941 r., odesłany przez Omsk, Czkałow, Taszkent, Kagan (komisja polsko-sowiecka) do Gorczakowa [Marg’ilonu].