ZBIGNIEW JOCHYM

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

Kanonier Zbigniew Jochym, ur. 28 lipca 1918 r., laborant chemik, wolny.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

Aresztowany 29 grudnia 1939 r.

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

Krasnojarski Kraj, Lwów, Charków, Odessa.

4. Opis obozu, więzienia:

Głód, nędza, wszy, pluskwy itp.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

Polacy, Rosjanie, Żydzi, Ukraińcy i wszelkiej narodowości. Polityczni, złodzieje, zbrodniarze itp.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Praca w lasach przy ścinaniu drzew, ładowaniu wagonów, wyładowywaniu. Stosunki wzajemne bardzo przykre. Normalne zajęcia: wcześnie rano pobudka o 4.00, [praca] do 7.00 wieczorem.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

NKWD przy badaniach koniecznie [chciało], by się przyznać do ich zarzutów. Niektórzy o niczym nie wiedzieli, to ich bili, wsadzali do ciemnicy, rozbierali do goła, trzymali po 24 godziny na betonie. Mówili, że Polska już nigdy nie powróci.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

W łagrze zachorowałem na serce. Chodziłem do doktora, otrzymywałem krople walerianowe, poza tym mówił, że udar serca to nie jest choroba i że można pracować.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?

Z domu otrzymałem dwa listy, w których mnie pocieszali, że niedługo zobaczymy się z powrotem.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

Zwolniony zostałem 10 października 1941 r. i kazano mi żyć tylko na Sybirze, gdzie pracowałem na wolności do 20 stycznia 1942 r. W międzyczasie pisałem podanie do polskich władz wojskowych, żeby mnie przyjęli jako ochotnika. 15 stycznia 1942 r. otrzymałem wezwanie, by stawić się w głównej komendzie w Bezeuku [Buzułuku]. W czasie mojej podróży komenda z Bezeuku [Buzułuku] wyjechała i dowiedziałem się, że organizują armię w Ługowoje. Po przyjeździe do Ługowoje 28 lutego 1941 r. stanąłem przed komisją poborową i zostałem przyjęty z kategorią A.