STEFAN TURKO

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

Kanonier Stefan Turko, ur. w 1922 r., rolnik, kawaler.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

10 lutego 1940 r. wywieziony zostałem jako osadnik.

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

Ałtajski Kraj, kontoszyński rejon, uczastok4 Burowoj.

4. Opis obozu, więzienia:

Wywieziono ok. 200 osób. Teren górzysty, budynki – baraki wspólne. Higiena – brak łaźni, mydła i innych potrzebnych materiałów.

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

Narodowość wywiezionych – Polacy. Kategoria przestępstw nieznana. Poziom umysłowy mieszany, poziom moralny był naruszany. Żyli między sobą w zgodzie.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Życie było ciężkie. Przebieg przeciętnego dnia: rąbanie lasów. Były wyznaczone normy, wynagrodzenie dwa ruble dziennie. Wyżywienie 600 g chleba. Ubranie swoje. Życie jak Bóg dał. Koleżeństwo między nami było.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

NKWD było do nas bardzo wrogo usposobione. Sposób badania: odbywało się groźbą i przekleństwami. Propaganda komunistyczna była rozwinięta, odbywały się zebrania i mityngi. Informacja o Polsce w ogóle nie była dostępna, a nawet groziło więzienie, jeżeli usłyszeli rozmowę o Polsce.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Pomoc lekarska była bardzo niestaranna i przez to zmarło kilkadziesiąt osób, których nazwiska są mi nieznane.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?

Z krajem łączności nie miałem, a rodzina mieszkała razem ze mną.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

Zostałem zwolniony 12 września [1941 r.], otrzymałem kartę powołania do Wojska Polskiego w Taszłaku.