JAN SZCZĘSNY

1. Dane osobiste (imię, nazwisko, stopień, wiek, zawód i stan cywilny):

Kan. Jan Szczęsny, ur. w 1919 r., rolnik, kawaler.

2. Data i okoliczności zaaresztowania:

10 lutego 1942 r. [sic!] zostałem wywieziony wraz z rodziną z kolonii Zastawie, pow. horochowski, woj. wołyńskie.

3. Nazwa obozu, więzienia lub miejsca przymusowych prac:

Charytonowo, rejon sielwiczakowski [solwyczegodski?], obłast [archangielska?], lesmiechpunkt, eksplotacja drzewa.

4. Opis obozu, więzienia:

Posiołek zbudowany w lesie, na terenie błotnistym, na którym znajdowało się ok. 60 baraków drewnianych, gdzie w jednym mieszkało ok. 20 rodzin ([panował] brud i pluskwy).

5. Skład więźniów, jeńców, zesłańców:

Posiołek zamieszkiwali przeważnie Polacy, trochę Ukraińców i część Żydów. Wszyscy Polacy wywiezieni jako „polskie osadnicy”, Ukraińcy [jako] podejrzani politycznie.

6. Życie w obozie, więzieniu:

Praca odbywała się 12 godzin dziennie, przy wyrębie drzewa oraz spławie. Za wyładowanie 25 m3 drzewa płacono osiem rubli. Wyżywienie bardzo słabe. Ubrania kupić nie było można, z wyjątkiem tego, co się dostało na kwit, tak że przeważnie chodziło się podartym. Poza pracą istniały kluby sowieckie, w których były różne czasopisma.

7. Stosunek władz NKWD do Polaków:

NKWD znajdowało się także, które miało charakter wynarodowienia Polaków [sic!]. Za niewyjście na pracę karano więzieniem. Propaganda komunistyczna była bardzo duża. Mówiono, że Polska powstanie wtedy, jak na dłoni wyrosną włosy.

8. Pomoc lekarska, szpitale, śmiertelność:

Pomoc lekarska była, ale słaba. Był także szpital. Zmarło do 80 Polaków.

9. Czy i jaka była łączność z krajem i rodzinami?

Z krajem łączności nie było.

10. Kiedy został zwolniony i w jaki sposób dostał się do armii?

Zwolniony zostałem 6 września dzięki amnestii po umowie polsko-sowieckiej. Do wojska wstąpiłem 10 lutego 1942 r.