[Brak danych ucznia]
O czym mówią zbiorowe mogiły?
Na polu [jest] usypany długi wał. To nie wał. To mogiła. Wspólna mogiła bohaterów, męczenników, którzy zginęli zamordowani przez katów niemieckich. Przywieźli ich tu krwią zbroczonych, o twarzach jakby wyblakłych, poruszających się bezwolnie, automatycznie. Zastrzelili i niektórych żywych jeszcze wrzucili do dołu, który przysypali ziemią. Nie pozwolili postawić nawet krzyża. W mogiłach tych leżą nie tylko ci, których Niemcy zamordowali, lecz [także] i ci, którzy polegli w walce orężnej [z] nimi. Mogiły takie mówią nam o tyraństwie Niemców. O ich okrucieństwie. Powołują nas do pomszczenia ich. Przywołują pamięć [o] bohaterstwie tych, co tu polegli. Każą pamiętać o swoim obowiązku względem Ojczyzny. Strzec całości jej granic i pilnować, czy wróg nie zagraża z którejkolwiek strony. A ileż takich mogił jest w Polsce. Na polu, pod lasem czy przy torze kolejowym, wszędzie widzimy mogiły. Czasem ktoś położy na nich wiązankę kwiatów. Czasem ktoś pomodli się albo jakiś ptaszek siądzie na mogile i zanuci smętną piosenkę. Niejedna matka, żona daremnie oczekuje swego męża lub syna i być może nigdy nie dowie się, gdzie jest miejsce jego wiecznego spoczynku. Lecz śpijcie w spokoju bohaterzy! Wasza krew, wasze męczeństwo nie poszły na marne. Zaświtał dla nas dzień wolności i znów ujrzeliśmy naszą Ojczyznę wolną.